Lang zullen ze herleven

In de koelere maanden van het jaar worden in Dixie ieder weekend Civil War Re-enactments gehouden waarin de gevechten tussen de Union Soldiers en de Confederate Soldiers zo waarheidsgetrouw als mogelijk worden uitgebeeld. Groepjes re-enactors trekken van slagveld naar slagveld om in verschillende rollen deel te nemen aan het behouden van de geschiedenis. “Those who cannot remember the past are condemned to repeat it“ is de meest gehoorde uitspraak wanneer je de re-enactors vraagt waarom zij de verschillende gevechten keer op keer herhalen.

De re-enacters komen op vrijdag in civil war kostuum naar het terrein, zetten hun tentenkamp op, maken het vuur aan voor de maaltijd die op authentieke eind 19^e eeuwse wijze wordt gekookt en starten met het uitwisselen van gedetailleerde kennis over de diverse gevechten. Op zaterdag is het terrein open voor publiek, voegen mobiele burger bakkers zich tussen de witte tenten en tonen verkopers hun civil-war waar. Ook staat er op de meeste terreinen een grote tent waar lezingen worden gehouden. Hier vertellen specialisten heel vermakelijk, in toepasselijke kleding en met geïmproviseerd oud accent, over de heldendaden van hun voorouders. In de middag vindt er minimaal één gevecht plaats waarbij alles uit de kast wordt gehaald. Van kanonnen en vuurwapens tot trommelaars, fluitisten en officieren op paarden die groepen soldaten aansturen. Scripts en beschrijvingen van de gevechten zijn de basis om alles zo precies mogelijk na te spelen. De mannen die tijdens deze hedendaagse strijd dodelijk gewond raken kunnen soms wel meer dan een kwartier stilliggen in de vaak onmogelijke positie waarin zij neerzakten. Het voornamelijk blanke publiek, wat met hamburger en cola in de hand al commentaarleverend het gevecht heeft aanschouwd, verlaat het terrein gelouterd. De re-enacters gaan terug naar hun tent om verder te praten over de oorlog en hun op houtvuur gekookte soep te verorberen. Op zondag rijden zij in hun truck, eventueel met conferate flag bumper sticker, terug naar huis.

De re-enactments zijn niet van de laatste decennia, ze begonnen al tijdens de Civil War zelf. Omdat het niet mogelijk was om alles vast te leggen met de fotocamera, werden de gevechten opnieuw uitgevoerd om op die manier gevallen kameraden te herdenken en landgenoten te onderwijzen. Het idee van het overdragen en behouden van de geschiedenis is nog steeds het uitgangspunt, al komt dit niet altijd duidelijk over op het publiek. Tijdens het gevecht is het evident wie er wint maar verdere details worden niet gegeven, deze lijken alleen bekend bij de deelnemers.

Re-enactors zijn er in diverse gradaties. Je hebt de groep die het niet erg vindt om kleding te dragen gemaakt met stoffen van nu, de zogenaamde ‘farbs’; de tweede en grootste groep is ‘mainstream’ waarbij de meeste kleding en gebruiken authentiek zijn maar waarbij het doel, het onderwijzen van de mede-amerikaan, belangrijker is dan het middel. En de derde groep zijn de ‘progressives’ of ‘hard core authentics’, ook wel ‘stitch nazis’ genoemd door de miereneukerige manier waarop alle details moeten kloppen. Niet alleen de kleding (van onderbroek tot overjas) is tot in de puntjes handgemaakt van stoffen uit de jaren van de oorlog, ook de manier van leven in het kamp moet accuraat zijn. Deze laatste groep is het hele weekend in zijn rol en zie je niet met een hamburger en cola over het terrein wandelen. Aan de omvang van veel deelnemers te zien schromen zij niet op de andere dagen van de week wel veel cola en burgers te nuttigen.

De re-enactments in Dixie worden met name gezien vanuit de Confederate kant. Dit betekent dat de Confederate vlag (ook wel rebel flag) met trots wordt gedragen en het niet altijd duidelijk is of de re-enacters het zelf wel eens zijn met de uitkomst van de oorlog die de slavernij afschafte. Het feit dat de confederate vlag voor het grootste gedeelte van de inwoners van Dixie verbonden wordt aan een pijnlijk verleden blijkt voor de re-enactors anders te zijn. Om de tegenstanders en critici voor te zijn wordt het gebruik van de vlag goedgepraat onder het motto ‘herritage, not hate’.

De re-enactments lijken daarnaast alleen over wapens, tactiek en oorlogsromantiek te gaan en niet over de inhoud van de oorlog. De vraag is dan ook wat ze uiteindelijk aan de educatie bijdragen wanneer die inhoud verder niet kritisch wordt behandeld. Wij vroegen ons bijvoorbeeld af of de Irak oorlog op een gegeven moment ook wordt gere-enact en of er dan wel of geen massa vernietigingswapens worden gevonden.